Het natuurreservaat De Oude Landen te Ekeren in een ideaal gebied om voorjaarsbloeiers te bewonderen. Het is opmerkelijk dat de natuur zich zo goed heeft weten te handhaven in dit domein, dat zo dicht bij drukke spoor- en autowegen, opdringende industrie en de bruisende metropool Antwerpen ligt. In alle seizoenen loont het de moeite om de Oude Landen te bezoeken, maar vooral in het voorjaar verbaas je je hier over de enorme variëteit aan planten- en diersoorten die het reservaat rijk is. Even Op Stap stippelde een wandeling uit van 5 kilometer, die je kennis laat maken met kleurrijke voorjaarsbloeiers in de Oude Landen, van boshyacinten tot wilde orchideeën!
Voorjaarsbloeiers in de Oude Landen: natuurreservaat vlak bij de stad
In vogelvlucht op nog geen zeven kilometer van het centrum van Antwerpen, vind je het unieke natuurgebied Oude Landen in Ekeren. Om bloeiende bomen en planten te bewonderen in het voorjaar ben je hier ongetwijfeld op de juiste plaats. Onder de voorjaarsbloeiers in de Oude Landen tref je onder meer boshyacinten en wilde orchideeën aan, maar ook planten als de koekoeksbloem, de grote ratelaar, slangenkruid en de gele lis. In verschillende perioden in het voorjaar bloeien hier ook hondsroos, meidoorn, appel- en perenbomen en wilde kastanje. Meer dan 420 plantensoorten gedijen in dit bijzondere natuurreservaat.
Vlak voor de Tweede Wereldoorlog werd het gebied van de Oude Landen militair oefenterrein. Dit heeft er ongetwijfeld voor gezorgd dat het domein niet werd ingenomen door de oprukkende verstedelijking en industrie rond de haven van Antwerpen. De natuur in het gebied is hierdoor min of meer bewaard gebleven. In 1968 verkocht Defensie het terrein aan de stad Antwerpen. Men wilde een sociale woonwijk bouwen op het domein, maar natuurbeschermers protesteerden fel tegen de plannen van de ontwikkelaars. De Oude Landen werd een natuurreservaat, dat tegenwoordig wordt beheerd door Natuurpunt Antwerpen Noord.
Wandeling langs voorjaarsbloeiers in de Oude Landen: vertrek aan een kasteel
Als vertrekpunt van deze wandeling langs voorjaarsbloeiers in de Oude Landen, kozen we het Hof van Veltwijck, een kasteeldomein aan de rand van de Oude Landen. Het kasteel Hof van Veltwijck stamt uit de 16de eeuw en deed eeuwenlang dienst als een soort buitenverblijf. De gemeente Ekeren kocht het kasteel in 1929 om er een gemeentehuis van te maken. Na de fusie met de stad Antwerpen werd het Hof van Veltwijck het districtshuis Ekeren.
(Kaartgegevens: OpenStreetMap)
Vertrek- en eindpunt
Poortgebouw van kasteel Hof van Veltwijck, Veltwijcklaan 27, Antwerpen (Ekeren)
Coördinaten vertrek- en eindpunt
N: 51.277097 ° O: 4.424097°
Afstand
5,0 kilometer
Parkeren
Op de parking van het Veltwijckpark, Veltwijcklaan 27, Antwerpen (Ekeren)
Openbaar vervoer
Met de trein tot station Antwerpen-Centraal. Daarna metrolijn 6 van metrostation Astrid tot aan de eindhalte P+R Luchtbal. Te voet langs de Ekersesteenweg tot aan de westelijke ingang van de Oude Landen (450 meter). Na ca. 600 meter kom je op de route van deze wandeling.
Toegankelijkheid voor rolstoelen
De route is niet toegankelijk voor rolstoelgebruikers
Bezienswaardigheden
Indrukwekkende fauna en flora in het natuurreservaat, met onder meer boshyacinten en wilde orchideeën, afhankelijk van de bloeiperiode. Kasteel Hof van Veltwijck.
Eten en drinken
Terras van Bar Flora bij het poortgebouw
Gpx- en pdf-bestanden van deze wandeling
Raak de weg niet kwijt in de Oude Landen! Wie wil wandelen met gps-navigatie op smartphone of wandel-gps, kan hieronder het gpx-bestand van deze wandeling downloaden (te gebruiken met een navigatie-app). Even Op Stap biedt ook twee pdf-bestanden aan met een gedetailleerde wandelkaart en met de tekst en afbeeldingen van dit artikel. Deze pdf-bestanden kun je gemakkelijk afprinten of bekijken op je smartphone. Voor het gpx-bestand en de twee pdf-bestanden samen vragen wij een kleine bijdrage van 1,95 euro. De bestanden zijn onmiddellijk beschikbaar na online betaling.
Stap door het poortgebouw en ga naar rechts. Wandel tegen de wijzers van de klok in rond het kasteel. Achter het gebouw ligt een vijver die tot aan de achtergevel van het kasteel reikt. Volg de rand van de vijver en sla aan het uiteinde af naar rechts. Vervolgens wandel je rechtdoor en kom je in het natuurgebied Oude Landen.
Langs wilde kastanjebomen bij de Oudelandse Beek
Ga rechtdoor door het bos waar je links en rechts vooral esdoorns aantreft. Al snel kom je aan de Oudelandse Beek, die hier een rechte hoek maakt en omzoomd wordt door wilde kastanjebomen. In de maand mei zijn deze bomen de eerste voorjaarsbloeiers in de Oude Landen die je tegenkomt. De wilde kastanjebomen bloeien met opvallende rechtopstaande witte, toortsachtige bloemen die wel twintig centimeter hoog kunnen worden.
Bij de eerstvolgende kruising van wandelpaden ga je gewoon rechtdoor. Aan je linkerzijde stroomt nog steeds de Oudelandse Beek, met wilgenbosjes en een rietkraag op de oever. De rietkragen en rietvelden in de Oude Landen trekken typische rietvogels aan, zoals de rietgors, de bosrietzanger en de blauwe karekiet.
Voorjaarsbloeiers in het grasland van de Oude Landen
Bij een bocht in de Oudelandse Beek loopt het wandelpad verder door grasland. Natuurpunt heeft recent de Oudelandse Beek op een aantal locaties terug uitgediept en breder gemaakt, zodat de beek en het waterleven eromheen meer zonlicht ontvangen. In deze bocht is dat goed te zien.
Om op het grasland te geraken, moet je eerst door een poortje in een omheining. Deze omheining dient om begrazers in het gebied te houden. Natuurpunt zet Galloway-runderen in om sommige delen van de Oude Landen te begrazen. Schrik dus niet als je op het wandelpad plots oog in oog staat met een Galloway! De dieren zijn zachtaardig en gewend aan wandelaars. Ga er niet naartoe en voeder ze niet, dan laten ze jou ook met rust.
De graslanden zorgen voor een overvloed aan voorjaarsbloeiers in de Oude Landen. In april bloeit hier de gele paardenbloem; vanaf mei komen onder meer de gele boterbloem, de paarse koekoeksbloem en de bonte wikke aan de beurt. Ga rechtdoor; voorbij het grasland passeer je aan je linkerzijde een bos met vooral esdoorns.
Boshyacinten in de Oude Landen
Onder de voorjaarsbloeiers in de Oude Landen komen ook boshyacinten voor. Je hoeft dus niet naar het zeer drukke en overbekende Hallerbos ten zuiden van Brussel te rijden om bloeiende boshyacinten te zien! Vanaf ongeveer half april tot de eerste week van mei duiken de blauwe klokvormige bloempjes van de boshyacinten op in de bossen van de Oude Landen. In het bos aan je linkerzijde zie je ze in groepjes staan. De wandelroute gaat rechtdoor, maar je kunt even het bospaadje links ingaan om ze nog beter te bekijken.
De bekendste voorjaarsbloeiers in de Oude Landen: wilde orchideeën
Voorbij het esdoornbos met boshyacinten wandel je terug door grasland en rietvegetatie. Op deze locatie vind je vanaf mei tot oktober de gele bloemen van de grote ratelaar, een plant die in Vlaanderen zeldzamer wordt. De bekendste voorjaarsbloeiers in de Oude Landen zijn echter de wilde orchideeënsoorten die er goed gedijen op de vochtige graslanden. Even Op Stap spotte in deze omgeving onder meer de rietorchis. Vanaf ongeveer half mei tot eind juni staan er veel wilde orchideeënsoorten in bloei in de Oude Landen. Naast de rietorchis komen ook de moeraswespenorchis, de bijenorchis, de vleeskleurige orchis en de gevlekte orchis voor in het natuurgebied.
Verder langs rietvelden en bossen
Wat verderop, bij een houten zitbank, splitst het wandelpad zich. Sla hier af naar rechts. Aan je linkerzijde bevindt zich bos, aan de rechterzijde grasland en rietvelden. Op het grasland kun je in de bloeitijd wilde orchideeën bewonderen. Een eindje verder wandel je door hoge rietvegetatie. Rechts in de verte steekt de kerktoren van de Sint-Lambertuskerk te Ekeren boven het riet uit.
Je steekt de Oudelandse Beek over en komt weer in bosgebied, met overwegend esdoorn, els en wilg. Het pad eindigt op een T-kruising, waar je naar links gaat. Je wandelt nu aan de zuidelijke rand van het natuurreservaat. Bij het eerstvolgende kruispunt van paden ga je haaks naar links, over een veerooster dat de Galloway-runderen in het begrazingsgebied moet houden.
Voorjaarsbloeiers in het centrale deel van de Oude Landen
Het pad brengt je in noordelijke richting naar het centrale deel van het natuurreservaat. Rechts strekt zich een gebied uit met struikgewas. In april is de eenstijlige meidoorn een opvallende voorjaarsbloeier in de Oude Landen. De struik met zijn typische witte bloempjes kan uitgroeien tot een kleine boom en bezit venijnige doorns. Een andere stekelige struik die je hier veel ziet, is de hondsroos. Deze rozensoort kan wel 1,5 tot 2 meter hoog worden en bloeit in juni en juli met witte tot roze bloemen.
Een eindje verderop passeer je aan je linkerzijde een gebouwtje, rijkelijk van graffiti voorzien, dat nog dateert uit de militaire periode van het domein. Het dient tegenwoordig als stal voor de Galloway-runderen. Het onverharde wandelpad komt uit op een breder pad, dat ook door fietsers gebruikt mag worden. Ga hier naar links. Bij deze kruising zie je links van jou nog een indrukwekkende wilg, die blijkbaar flink wat ‘stormschade’ heeft opgelopen.
Wandel voort tot je rechts een tweede (voormalig militair) gebouwtje tegenkomt, opnieuw met de nodige graffiti. Aan je linkerzijde loopt een paadje naar het achterliggende bos. Het grasland aan je linkerzijde is een paradijs voor voorjaarsbloeiers in de Oude Landen. Hier kun je in de bloeiperiode alweer wilde orchideeën aantreffen, zoals de rietorchis en de gevlekte orchis.
Het struweel van de Oude Landen met typische voorjaarsbloeiers
Keer terug langs dezelfde weg die je gekomen bent (het pad dat ook door fietsers wordt gebruikt), tot aan de volgende kruising (bij de indrukwekkende wilg). Houd hier links aan, en volg dus het (fiets-)pad in de richting van (fiets-)knooppunt 54. Je komt zo in het zogenaamde struweelgebied van de Oude Landen, waar de vegetatie vooral bestaat uit struikgewas.
De typische struweel – voorjaarsbloeiers in de Oude Landen zijn onder meer de reeds genoemde eenstijlige meidoorn (bloeiperiode april) en hondsroos (bloeiperiode juni en juli). Het pad maakt een bocht naar links. Bij het eerstvolgende pad voorbij de bocht, aan je linkerzijde, sla je af naar links. Bemerk de appelaar aan het begin van het pad, die eind april, begin mei prachtig in bloei staat. Een paar tientallen meter verder staat er ook een perelaar, die eveneens in april in bloei komt.
Het pad slingert zich voort door het struweel, waarin je vooral braamstruiken, meidoorn, hondsroos en vlier terugvindt. Een merkwaardige plant is de grote kaardenbol. Deze bloeit niet in het voorjaar, maar vanaf juli tot september. De grote kaardenbol heeft een stengel die wel twee meter hoog kan worden, met daarop een stekelig hoofdje waarin tijdens de bloei blauwe bloempjes komen.
Terug naar bosgebied met voorjaarsbloeiers
Het wandelpad komt dicht bij de oostelijke rand van het natuurreservaat, waarlangs een druk bereden spoorlijn loopt. Dit bewijst opnieuw hoe dicht dit stedelijke natuurgebied zich bij verkeerswegen en industrie bevindt, maar waar de natuur toch heeft standgehouden. Je bereikt de rand van het struweel en wandelt verder door bosgebied, met hoofdzakelijk berk, wilg en eik. Hier duikt opnieuw een van de bekendste voorjaarsbloeiers in de Oude Landen op: de boshyacint! De blauwe klokvormige bloempjes gedijen goed aan de rand van het bospad in de periode van half april tot de eerste week van mei.
Ga voort tot je aan een kruising van wandelpaden komt, waar paden naar links, naar rechts en rechtdoor lopen. Neem het wandelpad dat naar links loopt en wandel verder door het bosgebied. Bemerk enkele indrukwekkende wilgen aan je linkerzijde. Het pad eindigt op de kiezelweg waarop ook gefietst mag worden. Sla af naar rechts en volg de kiezelweg tot aan het bruggetje over de Oudelandse Beek.
Laatste deel van de wandeling langs voorjaarsbloeiers in de Oude Landen
Voorbij het bruggetje ga je haaks naar links en wandel je weer langs de oever van de Oudelandse Beek, omzoomd met prachtige wilde kastanjebomen. Vlak bij de beek kun je hier in de periode van mei tot juni de diepgele bloempjes van de gele lis bewonderen.
Waar de Oudelandse Beek een haakse bocht naar links maakt, ga je naar rechts in de richting van het kasteeldomein Hof van Veltwijck. Op dit pad heb je daarstraks al in de andere richting gewandeld. Ga langs de rechterzijde van het Hof van Veltwijck terug naar het poortgebouw, het begin- en eindpunt van deze wandeling langs voorjaarsbloeiers in de Oude Landen. Wie er honger en/of dorst van heeft gekregen, kan voor een hapje of drankje terecht op het terras van Bar Flora bij het poortgebouw.
Download ons pakket Voorjaarsbloeiers!
Sta je te popelen om te gaan wandelen tussen kleurrijke wilde voorjaarsbloeiers? Download ons pakket met alle artikelen over wandelingen tussen voorjaarsbloeiers:
- sneeuwklokjes: Wandeling in Kanne en de Jekervallei
- bosanemonen: Wandelen tussen bosanemonen in Bertem
- bosanemonen: Wandeling langs bosanemonen en speenkruid in Mollendaalbos
- boshyacinten: Wandeling langs boshyacinten in het Brakelbos
- boshyacinten en daslook: Wandeling in Raspaillebos en Kluysbos
- boshyacinten en wilde orchideeën: Voorjaarsbloeiers in de Oude Landen
- wilde narcissen: Bloeiende wilde narcissen in Oost-België
Van alle wandelingen ontvang je het gpx-bestand voor gps-navigatie en de pdf-bestanden met wandelkaart en tekst van het artikel. Voor al deze bestanden samen vragen wij een bijdrage van 4,95 euro. Je kunt de bestanden onmiddellijk downloaden na online betaling.
Over Even Op Stap
Even Op Stap: dé site waar je leuke ideetjes opdoet voor uitstapjes in gans België!
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
Laatste berichten
Sneeuwwandeling in de valleien van de Getzbach en Hill
Kerstmarkt in Durbuy 2024: grote kerst in een klein stadje
Kerstmarkt Winter in Gent 2024: de Gentse Winterfeesten
