Deze stadswandeling in Leuven brengt je langs de belangrijkste bezienswaardigheden in de bekende Vlaamse universiteitsstad. Wandelen in Leuven doet sommigen misschien met weemoed terugdenken aan een wervelende studententijd in de Brabantse stad aan de Dijle. Leuven, hoofdstad van de provincie Vlaams Brabant, is natuurlijk onlosmakelijk verbonden met zijn universiteit en met het bruisende studentenleven. Het is ook een historische stad met tal van eeuwenoude gebouwen en monumenten. Leer de bruisende studentenstad kennen en volg deze vijf kilometer lange wandeling in Leuven, die je door het hart van de stad loodst.
Vertrekpunt
Monseigneur Ladeuzeplein, Leuven
Coördinaten
N: 50° 52' 40,75" O: 4° 42' 23.60"
Afstand
5,3 kilometer
Parkeren
Op de ondergrondse parking Ladeuze
Toegankelijkheid voor rolstoelen
Geschikt voor rolstoelen
Bezienswaardigheden
Universiteitsbibliotheek, Stadsschouwburg, M-Museum, stadhuis, Sint-Pieterskerk, Sint-Antoniuskapel, Groot Begijnhof, Sint-Michielskerk, Maria-Theresiacollege, Pauscollege, College De Valk
Eten en drinken
Op diverse plaatsen in de stad, vooral Oude Markt en Muntstraat
Gpx- en pdf-bestanden van deze wandeling
Wie wil wandelen met gps-navigatie op smartphone of wandel-gps, kan hieronder het gpx-bestand van deze wandeling downloaden. Even Op Stap biedt ook twee pdf-bestanden aan met gedetailleerde wandelkaart en met de tekst en afbeeldingen van dit artikel. Deze pdf-bestanden kun je gemakkelijk afprinten of bekijken op je smartphone. Voor het gpx-bestand en de twee pdf-bestanden samen vragen wij een kleine bijdrage van 1,95 euro. De bestanden zijn onmiddellijk beschikbaar na online betaling.
Stadswandeling in Leuven: starten aan de bibliotheek van de universiteit
Waar kunnen we beter een stadswandeling in Leuven starten dan aan de beroemde bibliotheek van de universiteit? Parkeer je wagen in de ondergrondse parkeergarage van het Monseigneur Ladeuzeplein in hartje Leuven. Als je de parking verlaat, sta je oog in oog met het imposante gebouw van de universiteitsbibliotheek.
De Leuvense universiteit telt vele bibliotheken, maar de Artes universiteitsbibliotheek aan het Monseigneur Ladeuzeplein is ongetwijfeld de bekendste en indrukwekkendste. In het gebouw bevinden zich ongeveer vier miljoen boekwerken. De Artes universiteitsbibliotheek is een onderzoeksbibliotheek, gespecialiseerd in de vakgebieden humane wetenschappen en letteren. Het gebouw werd opgericht in de jaren twintig van de vorige eeuw. Vooral de leeszaal en de 87 meter hoge toren zijn een bezoekje waard.
Wandelen in Leuven langs Justus Lipsius naar Sint-Maartensdal
Het Monseigneur Ladeuzeplein is ook het decor van de kermis in Leuven, die doorgaat vanaf eind augustus tot de derde week van september. Sla aan de linkerzijde van de universiteitsbibliotheek de Koning Leopold I-straat in. Loop door tot aan het standbeeld van de humanist Justus Lipsius.
Justus Lipsius (1547 – 1606) was een befaamde Zuid-Nederlandse humanist die studeerde aan de universiteit van Leuven. Hij gaf les in Jena en Leiden, voordat hij terugkeerde naar ‘zijn’ universiteit in Leuven om daar docent te worden. Hij stierf in Leuven in 1606 en werd begraven in de Minderbroederskerk.
Steek de drukke Bondgenotenlaan over en zet de stadswandeling in Leuven voort in de Louis Melsensstraat. Loop rechtdoor naar de J.P. Minckelersstraat en sla linksaf in de Mathias van Den Gheynlaan. Daar loop je tussen de appartementenblokken en woontorens van de Sint-Maartensdalwijk.
De hoge woontorens van de wijk Sint-Maartensdal zie je al van ver als je Leuven nadert. De gebouwen van de moderne woonwijk werden tussen 1960 en 1971 opgericht. Drie zeshoekige hoge woontorens wisselen af met drie langwerpige appartementenblokken. De Sint-Maartensdaltoren met de antennemast bereikt een hoogte van 115 meter. Dit is het hoogste gebouw in Leuven.
Langs de Bondgenotenlaan naar het museum M Leuven
Sla op het einde van de Mathias van Den Gheynlaan linksaf de Sint-Maartenstraat in. Net als in andere straten in Leuven zijn hier veel rijtjeshuizen ingericht met studentenkamers. Dit merk je aan de vele belknoppen die naast de deur hangen. Sla rechtsaf de Diestsestraat in, een bekende Leuvense winkelstraat. Neem de eerste straat links (Vital Decosterstraat) om uit te komen op de Bondgenotenlaan. Sla rechtsaf en wandel voorbij de Leuvense Stadsschouwburg.
De stadsschouwburg is een concert- en theaterzaal die stamt uit 1867. Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd het gebouw zwaar beschadigd. De reconstructie was pas voltooid in 1938. In de stadsschouwburg is er plaats voor ongeveer 750 toeschouwers. Voorbij de schouwburg neem je de eerste straat links, de Leopold Vanderkelenstraat. Op het nummer 28 aan je rechterzijde bevindt zich het museum M Leuven.
De vaste collectie van M Leuven bestaat niet alleen uit schilder- en beeldhouwkunst, maar ook architectuur, film en fotografie komen aan bod. Het museum bezit beroemde kunstwerken van onder meer Rogier Van der Weyden en Dirk Bouts.
Bezoek spotgoedkoop Plopsa Station Antwerp!
Stadswandeling in Leuven centrum: Domus Brauhaus, stadhuis en Sint-Pieterskerk
Zet de stadswandeling in Leuven verder via de Savoyestraat. Loop eerst een stukje terug richting Bondgenotenlaan. De eerste straat aan je linkerzijde is de Savoyestraat. wandel deze straat ten einde en sla rechtsaf de Tiensestraat in. Neem dan het eerste smalle straatje links (de Eikstraat). Volg dit smalle straatje tot voorbij de bocht naar rechts en neem dan de eerste overwelfde doorgang links, die leidt naar het Jozef Vounckplein. Hier bevindt zich de kleine huisbrouwerij Domus Brauhaus.
Domus Brauhaus is een van de twee brouwerijen die nog overblijven in de bierstad Leuven (de tweede is de brouwerijgigant AB InBev, gevestigd aan de rand van Leuven). Geniet op een terrasje van Domus Brauhaus van een ambachtelijk gebrouwen biertje als Con Domus of Nostra Domus! Via het Jozef Vounckplein kom je langs een overwelfde doorgang (bemerk de kleurrijke mozaïek op de muur!) in de Muntstraat terecht. Het gebouw waar je langs loopt, was vroeger het Luiks College, een studiehuis voor priester-studenten.
Sla rechts de Muntstraat in. Hier kom je de ene taverne naast de andere tegen, een ideale locatie voor een verfrissend drankje en een smakelijk hapje. Op het einde van de Muntstraat kom je aan de Naamsestraat. Als je hier even naar links kijkt, zie je de voor- en zijgevel van de Universiteitshal. Dit gebouw is het beleidscentrum van de Katholieke Universiteit Leuven. Op het gelijkvloers vinden de inschrijvingen van de studenten van de universiteit plaats. Ga naar rechts in de Naamsestraat, richting Grote Markt.
Na zo’n 80 meter bereik je de Grote Markt, het hart van de stad. Aan je rechterzijde zie je het Leuvense stadhuis, een rijkelijk versierd gotisch gebouw dat over heel de wereld bekendheid geniet. Het stadhuis werd gebouwd in de 15de eeuw en in de eeuwen daarna een aantal keer verbouwd en gerestaureerd. Het wordt nu enkel nog gebruikt voor plechtigheden. Op regelmatige tijdstippen kun je een rondleiding met gids volgen in de prachtige zalen van het stadhuis.
Aan de overzijde van de Grote Markt zie je de collegiale Sint-Pieterskerk, gebouwd in de 15de eeuw in de stijl van de Brabantse gotiek. Opvallend aan deze kerk: ze is nooit helemaal afgewerkt! Aan de westelijke zijde hadden er volgens de oorspronkelijke bouwplannen drie torens moeten komen. Wegens stabiliteitsproblemen staakte men voortijdig de constructie van deze torens.
Loop even de kerk in voor een kijkje in het interieur. Bemerk de barokke preekstoel en het gotische priesterkoor met het grafmonument van hertog Hendrik I van Brabant. De voornaamste blikvangers zijn echter het drieluik ‘Het Laatste Avondmaal’ van Dirk Bouts en het 15de-eeuwse houten beeld ‘Sedes Sapientiae’, een zittende Madonna met Kind. Dit laatste beeld is het symbool van de Katholieke Universiteit Leuven. De kooromgang van de kerk is ingericht als museum: de zogenaamde M-Schatkamer van Sint-Pieter, een onderdeel van het M-Museum Leuven. Het ‘Laatste Avondmaal’ van Dirk Bouts bevindt zich in de kooromgang.
Als je de kerk terug buitenkomt, loop dan helemaal rond het kerkgebouw, tegen de wijzers van de klok in. Op het Rector De Somerplein zie je het kleine standbeeldje van ‘Fonske’. Het beeldje werd in 1975 door de universiteit aan de stad geschonken. De echte naam van ‘Fonske’ is ‘Fons Sapientiae’, wat Latijn is voor ‘bron der wijsheid’. Fonske stelt een student voor die wijsheid opdoet, gesymboliseerd door water dat hij in zijn hoofd giet, terwijl hij een boek leest.
Loop verder rondom de Sint-Pieterskerk en bemerk de niet-voltooide torens aan de westelijke zijde. Wandel vanaf hier rechtdoor langs de Mechelsestraat en de Kortestraat naar de Oude Markt.
Voortzetting stadswandeling in Leuven: naar de Oude Markt en het graf van Pater Damiaan
Geen stadswandeling in Leuven zonder een bezoek aan de Oude Markt, dé uitgaansbuurt bij uitstek. Wie student is geweest in Leuven, houdt ongetwijfeld levendige herinneringen over aan vele avondjes en nachtjes stappen op en rond de Oude Markt. Op de Oude Markt bevinden zich zo veel horecazaken, dat het plein ook wel schertsend ‘de langste toog ter wereld’ wordt genoemd. Aan de oostzijde van de Oude Markt zie je echter ook de achtergevel van de Universiteitshal (de voorgevel ligt aan de Naamsestraat), waar zich het kantoor van de rector van de universiteit bevindt.
Vergeet tijdens deze stadswandeling in Leuven niet om het beeld van de ‘Kotmadam’ op de Oude Markt te bewonderen. Een ‘kotmadam’ is in Leuven onder studenten een bekend begrip. Het is de eigenares van het huis waarin een student een kamer (een ‘kot’) huurt. Traditioneel zorgden de Leuvense kotmadammen als echte moeders voor de studenten die in hun huis ‘op kot’ zaten. Op de Oude Markt brengt het standbeeld van de Kotmadam hulde aan de vele Leuvense kotmadammen die de stad ooit heeft gekend.
Wandel tot aan het uiteinde van de Oude Markt, waar zich het Heilige-Drievuldigheidscollege bevindt, een school voor middelbaar onderwijs. Ga rechts de straat Lavorenberg in. Op het einde van deze straat ga je naar links en volg je de Parijsstraat helemaal tot aan het Pater Damiaanplein. Aan je linkerzijde zie je daar de Sint-Antoniuskapel, waar in de crypte Pater Damiaan werd bijgezet.
De Sint-Antoniuskapel stamt uit het begin van de 17de eeuw, maar werd in 1960-1961 verbouwd. De kapel behoort tot de Congregatie van de Paters der Heilige Harten. In 1936 bracht het zeilschip Mercator het stoffelijk overschot van Pater Damiaan, die als missionaris op het melaatseneiland Molokai (Hawaï) werkte en er stierf in 1889, terug naar België. Op 5 mei 1936 werd het stoffelijk overschot bijgezet in de crypte van de Sint-Antoniuskapel. In de kapelruimte boven de crypte staan informatieborden waarop het leven en het werk van de heilige Pater Damiaan worden beschreven.
Het Groot Begijnhof: niet te missen tijdens een stadswandeling in Leuven
Na je bezoek aan de Sint-Antoniuskapel zet je de stadswandeling in Leuven voort via de Schapenstraat. Ook in deze straat loop je langs een aantal gebouwen van de universiteit, zoals het Auditorium Wolfspoort, een aula van de universiteit, en de Residentie Holleberg. De universiteit verhuurt de kamers van Residentie Holleberg aan studenten. Een eindje verder passeer je het voormalige Zwartzustersklooster, tegenwoordig eveneens een residentie met studentenkamers. Sla hier rechtsaf de Zwartzustersstraat in, loop eerst het bruggetje over een zijarm van de Dijle over en ga vervolgens links het Groot Begijnhof in.
Het Groot Begijnhof van Leuven werd opgericht in de dertiende eeuw. Het begijnhof kende zijn grootste bloeiperiode in de zeventiende eeuw. Toen leefden er meer dan 360 begijnen. De meeste gebouwen stammen uit de zeventiende eeuw. De universiteit kocht het begijnhof in de jaren 1960 en restaureerde het tot een woonerf, met woningen voor studenten, buitenlandse gastprofessoren en universitaire medewerkers. De laatste begijn overleed in 1988.
Volg het kasseiweggetje tussen de zeventiende-eeuwse huisjes. Je passeert een bruggetje met een schilderachtig uitzicht over een zijarm van de Dijle. Tenslotte passeer je aan je rechterzijde de Sint-Jan-De-Doperkerk, de vroeggotische begijnhofkerk uit de veertiende eeuw. Aan je linkerzijde zie je een fraai vakwerkhuis.
Verlaat het Groot Begijnhof en ga linksaf de Schapenstraat in. Sla bij het volgende kruispunt rechtsaf de steil oplopende straat Karmelietenberg in. Op het einde van deze weg kom je in de Naamsestraat, waar je naar links gaat. Aan je linkerzijde passeer je achtereenvolgens het Amerikaans College, tegenwoordig een studentenresidentie van de universiteit, en het STUK. Het STUK is een kunstencentrum dat zich vooral concentreert op dans, geluid en beeld.
Na ongeveer 150 meter sla je rechts de Parkstraat in, om vervolgens de eerste straat links (Vlamingenstraat) in te lopen. Als je de bebouwing aan je linkerzijde gepasseerd bent, neem je links de eerste doorgang door het hek. Je komt nu in het stadspark van Leuven: het Sint-Donatuspark.
Sint-Donatuspark en Sint-Michielskerk
Loop langs de vijver van het Sint-Donatuspark naar de restanten van een toren van de oudste stadsmuur rond Leuven. Deze middeleeuwse stadsmuur, waarvan in het park nog een groot deel te zien is, stamt uit de twaalfde eeuw. Het Leuvense stadspark is aangelegd in Engelse landschapsstijl. Loop langs de ruïne van de toren en neem voorbij de toren het eerste pad naar links. Verlaat het park via de doorgang in het hek aan de Charles Deberiotstraat.
Tegenover de doorgang in het hek van het Sint-Donatuspark zie je de ingang naar de aula Pieter De Somer, een auditorium van de KU Leuven met 816 zitplaatsen. De aula is genoemd naar professor Pieter De Somer, voormalig rector van de universiteit. Wandel naar links in de Charles Deberiotstraat tot aan het kruispunt met de Naamsestraat. Ga daar rechtsaf. Ongeveer 50 meter verder zie je aan je rechterzijde een pareltje van barokke bouwkunst in de Lage Landen: de Sint-Michielskerk.
De Sint-Michielskerk werd gebouwd in de periode 1650 tot 1671. Oorspronkelijk was het een Jezuïetenkerk, later de parochiekerk van de Sint-Michielsparochie. De indrukwekkende barokke voorgevel wordt ook wel een ‘altaar buiten de kerk’ genoemd. Het interieur van de Sint-Michielskerk raakte zwaar beschadigd tijdens bombardementen in 1944. De portiekaltaren, de communiebank en de biechtstoelen zijn echter nog steeds de originele stukken uit de zeventiende eeuw.
Stadswandeling in Leuven langs historische universiteitsgebouwen
Na het verlaten van de Sint-Michielskerk draai je rechts de Sint-Michielsstraat in. Dit laatste deel van de stadswandeling in Leuven brengt je langs een aantal historische gebouwen van de universiteit. Eerst passeer je aan je rechterzijde het Maria-Theresiacollege. Het gebouw werd opgericht als een jezuïetencollege in 1583. Later werd het eigendom van de universiteit. Het Maria-Theresiacollege omvat verschillende leslokalen en twee bekende aula’s: de ‘Grote Aula‘ op de binnenkoer van het college en de ‘Kleine Aula‘ aan de achterzijde.
Links naast het Maria-Theresiacollege, aan het Hogeschoolplein, bevindt zich het Pauscollege. Dit is een studentenresidentie van de universiteit. Het Pauscollege is ontstaan uit de erfenis van de uit Utrecht afkomstige Adriaan Florenszoon Boeyers (1459-1523), die in 1522 Paus Adrianus VI werd. Het testament van Adrianus VI bepaalde dat zijn Leuvense woning na zijn dood een college werd voor behoeftige studenten theologie. In de 18de eeuw werd het complex grondig verbouwd en kreeg het zijn huidige uiterlijk. Vanaf 2019 tot 2021 vindt er opnieuw een grote renovatie plaats.
(Source: Wikimedia Commons; file: 42171 – België – Leuven – Pauscollege – 01.jpg; © EmDee; CC BY-SA 4.0)
Waar nu het Hogeschoolplein ligt, bevond zich al in de vroege vijftiende eeuw een van de oudste studentenwijken in de stad. Hier stond een zogenaamde ‘pedagogie’: een instelling waar jonge studenten les kregen én woonden. Het Hogeschoolplein werd aangelegd in de periode 1807-1812. Op het plein staat een standbeeld van André Dumont, professor geologie en mijnbouw aan de Leuvense universiteit, die in het begin van de 20ste eeuw het steenkoolbekken in Limburg ontdekte.
Sla op het einde van het Hogeschoolplein rechtsaf het Jan Cobbaertplein in. Volg de bocht naar links en neem de doorgang onder het flatgebouw, waarna je in de Tiensestraat terechtkomt. Ga naar rechts de Tiensestraat in. Na ongeveer 50 meter zie je aan je linkerzijde de toegangspoort tot het college De Valk.
In 1543 verhuisde de zogenaamde ‘Pedagogie De Valk’ naar deze locatie in de Tiensestraat. De ‘Pedagogie De Valk’ behoorde tot de oorspronkelijke, ‘oude’ Universiteit Leuven, die werd gesticht in 1425 en bestond tot 1797. Eerstejaarsstudenten volgden hier lessen in de filosofie en natuurwetenschappen. Zij woonden hier samen met hun professoren. Later werden de gebouwen onder andere gebruikt als militair hospitaal. De huidige Katholieke Universiteit Leuven kocht de gebouwen in de jaren 1960. Het college De Valk is tegenwoordig de zetel van de faculteit Rechtsgeleerdheid.
Wandel verder langs de Tiensestraat, tot je aan je linkerzijde het Herbert Hooverplein bereikt. Ga linksaf en wandel over het Herbert Hooverplein terug naar het Monseigneur Ladeuzeplein, het vertrekpunt van deze stadswandeling in Leuven. De jaarlijkse kermis in Leuven gaat door tijdens de drie eerste weken van september. De kermisattracties staan zowel op het Herbert Hooverplein als het Monseigneur Ladeuzeplein.
Meer informatie over bezienswaardigheden in Leuven
Op onderstaande webpagina’s vind je meer informatie over de openingsuren en toegangsprijzen van de bezienswaardigheden die je tegenkomt tijdens deze stadswandeling in Leuven.
- Universiteitsbibliotheek en -toren: https://www.visitleuven.be/universiteitsbibliotheek-en-toren
- M-Museum: https://www.mleuven.be/
- Stadhuis Leuven: https://visitleuven.be/stadhuis
- Sint-Pieterskerk en M-Schatkamer: https://www.mleuven.be/nl/sint-pieterskerk
- Sint-Antoniuskapel en crypte Pater Damiaan: https://www.visitleuven.be/sint-antoniuskapel
- Groot Begijnhof: https://www.visitleuven.be/groot-begijnhof
- Sint-Donatuspark: https://www.visitleuven.be/sint-donatuspark
- Sint-Michielskerk: https://www.visitleuven.be/sint-michielskerk
Gerelateerde onderwerpen
Lees ook onze artikels over stadswandelingen in naburige steden:
Stadswandeling in Mechelen: stad van maneblussers en torens
Stadswandeling in Diest: Oranjestad aan de Demer
Graag uw reactie over deze pagina!
Beste bezoeker van deze webpagina,
De redactie van Even Op Stap heeft deze pagina met zorg samengesteld. Maar… wij blijven ook maar mensen. Hebt u een fout ontdekt in de tekst? Is de beschrijving niet duidelijk? Zijn sommige attracties / gebouwen / wandelpaden niet meer toegankelijk? Laat het ons weten!
Uiteraard zijn alle suggesties voor nieuwe onderwerpen, daguitstapjes en wandelingen van harte welkom!
Over Even Op Stap
Even Op Stap: dé site waar je leuke ideetjes opdoet voor uitstapjes in gans België!
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
Laatste berichten