Het publiek mag komen kijken in Paleis Noordeinde en de Koninklijke Stallen in Den Haag, vanaf 1 tot en met 13 augustus (behalve ma. 7 augustus). De Koninklijke Stallen herbergen onder meer paarden en koetsen van de Nederlandse koninklijke familie, maar ook officiële hofauto’s en de koninklijke bus. De Gouden Koets, die tot 2016 werd gebruikt door koning Willem-Alexander en koningin Máxima voor een rijtoer op Prinsjesdag, is er ook te zien.
Het is elk jaar een traditie dat Paleis Noordeinde en de Koninklijke Stallen in Den Haag enkele dagen worden opengesteld voor het publiek. Dit jaar is iedereen welkom in beide koninklijke gebouwen vanaf 1 augustus tot en met 13 augustus, behalve op ma. 7 augustus. Het is noodzakelijk om vooraf een toegangsticket te reserveren. De tickets voor Paleis Noordeinde, het werkpaleis van koning Willem-Alexander, vlogen de deur uit en zijn momenteel helaas uitverkocht. Voor de Koninklijke Stallen zijn er gelukkig nog tickets beschikbaar, maar wacht niet te lang om te reserveren!
De Koninklijke Stallen in Den Haag: traditioneel en modern vervoer voor het Nederlands koningshuis
Het zogeheten Koninklijk Staldepartement werd opgericht in 1815 door koning Willem I. Het departement is verantwoordelijk voor het vervoer van de leden van het Nederlands Koninklijk Huis, hun gasten en de Dienst van het Koninklijk Huis. De gebouwen van de Koninklijke Stallen in Den Haag kwamen er in de periode 1876-1879. In die tijd werden leden van het koningshuis nog vervoerd per koets. Tegenwoordig zien we de koninklijke koetsen alleen nog verschijnen bij officiële gelegenheden, zoals de rijtoer op Prinsjesdag en bij koninklijke huwelijken of begrafenissen. Het Staldepartement is ook verantwoordelijk voor het wagenpark van het Koninklijk Huis, waartoe tegenwoordig ook hybride en elektrische wagens behoren.
Koninklijke paarden en koetsen
In de Koninklijke Stallen zijn de bekendste hofkoetsen te zien, met name de Gouden Koets, de Glazen Koets en de zogenaamde Crème Calèche. De Gouden Koets werd in 1898 geschonken aan koningin Wilhelmina als inhuldigingsgeschenk. Tot in 2016 werd ze ingezet voor de rijtoer van de koning en de koningin op Prinsjesdag. Er kwam echter protest tegen bepaalde afbeeldingen op de Gouden Koets, die nog stammen uit het koloniale tijdperk. Met name het paneel ‘Hulde der Koloniën’ was bij velen een doorn in het oog. Na de restauratie van de Gouden Koets wordt het rijtuig daarom voorlopig niet meer gebruikt.
De Koninklijke Stallen in Den Haag zijn ook de thuis van ongeveer dertig ‘koninklijke’ paarden. De dieren verblijven elke dag een paar uur samen als kudde in de paddock. Ze worden ook vaak naar Kroondomein Het Loo in Apeldoorn gebracht, om er te kunnen grazen op weides. Er zijn zowel rijpaarden als koetspaarden. De koetspaarden zijn ofwel Friezen, ofwel Gelderse paarden. Regelmatig wordt er met de paarden geoefend in de straten van Den Haag, om bijvoorbeeld de rijtoer met Prinsjesdag voor te bereiden. Prinses Beatrix en kroonprinses Amalia geven nieuwe paarden een naam, die netjes op een bordje op de stalmuur wordt aangebracht.
Wagenpark van de Dienst van het Koninklijk Huis
Waterstofauto
De Koninklijke Stallen herbergen al veel jaren niet alleen paarden en rijtuigen, maar ook hofauto’s. De auto’s dienen voor het vervoer van leden van het Koninklijk Huis, maar ook voor het vervoer van hun gasten en leden van de hofhouding. Een groot deel van de wagens zijn al hybride of elektrisch. Tijdens de openstelling kun je een ‘waterstofauto‘ zien, een Toyota Mirai, die in 2022 in gebruik is genomen. Deze auto bezit een brandstofcel op basis van waterstof, die elektriciteit produceert voor de elektrische motor.
Dienstauto van koningin Máxima
De auto van koningin Máxima trekt ook de aandacht van veel bezoekers. Máxima wordt vervoerd in een verlengde Audi A8 hybride, die bijna zes meter lang is. Deze dienstauto, met kenteken AA-82 en de officiële standaard van de koningin, is in gebruik sinds 2022.
Dienstauto voor internationale gasten
Als je als buitenlands staatshoofd of als speciale gast van het Koninklijk Huis Nederland bezoekt, is er veel kans dat je wordt rondgereden in een Cadillac DTS Limousine. Deze dienstauto met kenteken AA-93 dateert uit 2010 en wordt vooral ingezet bij staatsbezoeken van buitenlandse gekroonde hoofden of regeringsleiders aan Nederland. Je kunt deze wagen langs alle kanten bewonderen op het binnenplein van de Koninklijke Stallen.
Koninklijke bus
Wanneer de leden van het Koninklijk Huis of hun gasten zich in groep moeten verplaatsen, wordt vaak de Koninklijke bus ingezet. De Koninklijke bus zie je bijvoorbeeld verschijnen bij staatsbezoeken en bij grote evenementen, zoals Koningsdag. De bus is gefabriceerd door Bus&Coach/VDL en telt 25 zitplaatsen. Er is ook gedacht aan een garderobe en toiletvoorzieningen. De Koninklijke bus is te bezichtigen op het binnenplein van de Koninklijke Stallen.
Koninklijke paardenvrachtwagen
Ja hoor, zelfs voor het vervoer van de ‘koninklijke’ paarden is er een speciaal voertuig: de koninklijke paardenvrachtwagen! De paardenvrachtwagen met kenteken AA-75 kan acht paarden vervoeren en is uitgerust met liftje en een verblijfsruimte voor het stalpersoneel.
De gebouwen van de Koninklijke Stallen in Den Haag
De hoofdingang van de Koninklijke Stallen bevindt zich in de straat Hogewal. De gevel aan de zijde van Hogewal is maar liefst 110 meter lang. De gebouwen van de Koninklijke Stallen vormen een vierkant met een centrale binnenplaats en zijn opgetrokken een eclectische stijl.
De stallen voor de paarden en de paddock bevinden zich aan de zijde die aan het publieke park Paleistuin grenst. Aan die zijde bevindt zich ook een overdekte manège waar de paarden getraind worden. De garages voor de hofauto’s bevinden zich vooral in de vleugel die aan de straat Prinsessewal grenst.
Paleis Noordeinde
Als je de Koninklijke Stallen in Den Haag hebt bezocht, mag je niet nalaten om ook langs Paleis Noordeinde te passeren, het werkpaleis van koning Willem-Alexander. Voor een bezoek aan het paleis zijn er dit jaar helaas geen toegangstickets meer verkrijgbaar, maar je kunt uiteraard wel de buitenzijde zien en even in de publieke Paleistuin rondkuieren. Met je rug naar de hoofdingang van de Koninklijke Stallen ga je hiervoor naar rechts, om vervolgens in de eerste straat rechts in te slaan (‘Noordeinde’).
Het park achter Paleis Noordeinde, de zogenaamde Paleistuin, is een publiek stadspark dat voor iedereen toegankelijk is. Vanuit het park zie je de achterzijde van Paleis Noordeinde en de achterzijde van de Koninklijke Stallen. Ga voorbij paleis Noordeinde, sla rechts af in de Molenstraat en ga nogmaals naar rechts in de Prinsestraat om het park te bereiken.
Het interieur van Paleis Noordeinde
Voor wie geen tickets meer heeft kunnen bemachtigen voor een bezoek aan Paleis Noordeinde, geven we hier alvast een overzicht van de paleiszalen die je tijdens de openstelling te zien krijgt. Bezoekers aan het paleis krijgen een audiogids mee, met een voorwoord van koning Willem-Alexander en met deskundige uitleg van verschillende paleismedewerkers.
Indische Zaal
Op de begane grond kun je eerst binnenkijken in de ‘Ontvangstkamer Achter‘, tegenwoordig in gebruik voor kleinere recepties. De Indische Zaal is op de begane grond echter de meest indrukwekkende. Deze zaal was in feite een geschenk van de bevolking van het toenmalige Nederlands-Indië voor het huwelijk van koningin Wilhelmina met prins Hendrik in 1901.
De Indische Zaal is volledig met hout gedecoreerd in een Javaans hindoe-boeddhistische stijl. In de vitrines staan geschenken die de Koninklijke Familie ontving van Indische vorsten. Je mag de Indische Zaal niet betreden, maar er wel even binnenkijken. Nadien ga je trap op naar de eerste etage, waar je eerst in de Marot-eetzaal mag binnengluren.
Marot-eetzaal
De Marot-eetzaal wordt zo genoemd omdat ze is ingericht in de stijl van architect Daniel Marot. Aan de wanden hangen portretten van bekende stadhouders. Deze eetzaal wordt onder meer gebruikt voor de jaarlijkse uitblinkerslunch, waar koning Willem-Alexander en koningin Máxima aan tafel zitten met Nederlanders die zich onderscheiden hebben door een bijzondere prestatie.
De Puttikamer
De Puttikamer ontleent haar naam aan ‘putti’: mollige, bijna naakte kinderfiguurtjes in schilderijen en beeldhouwwerken. Op de wanden van de Puttikamer zijn deze figuurtjes veelvuldig te zien. In deze kamer vindt het wekelijks overleg plaats van de Koning en de Koningin met hun stafmedewerkers. Hier worden toekomstige werkbezoeken en publieke activiteiten van het Koninklijk Huis besproken en voorbereid.
Grote Balzaal
Langs een zijvertrek van de Puttikamer, waar je een mooi portret van prinses Juliana als baby ziet, ga je naar de Grote Balzaal. Deze lange en hoge zaal strekt zich bijna over de volledige breedte van het paleis uit. Vroeger in dienst als balzaal, dient de Grote Balzaal tegenwoordig voor grote ontvangsten of voor grote officiële diners. De wanden zijn uitgevoerd in stucmarmer en worden gerestaureerd.
Groene Antichambre en Galerijzaal
Langs het voorvertrek Groene Antichambre, waar twee opvallende portretten hangen van de jeugdige kinderen van koning Willem II, kom je in de indrukwekkende Galerijzaal. Dit is de op een na langste zaal in het paleis, met aan de wand vijf grote portretten. De portretten stellen de kinderen, twee schoondochters en een kleindochter van koning Willem I voor. De Galerijzaal is tegenwoordig vooral in gebruik als eetzaal, waar 74 personen kunnen plaatsnemen.
De Kleine Balzaal
Paleis Noordeinde kent ook een Kleine Balzaal, waar niet meer wordt gedanst, maar soms nog wel muziek wordt gespeeld. De Kleine Balzaal dient tegenwoordig vooral voor informelere ontvangsten. Een gedeelte van de wand tegenover de ramen kan worden weggeschoven en zo ontstaat er een orkestbak.
De Balkonkamer
De laatste kamer van de bezoekersroute is de Balkonkamer. De kamer geeft toegang tot het balkon, waar de koning, de koningin en de andere leden van het Koninklijk Huis de toeschouwers toewuiven op Prinsjesdag. Als je hier door het raam kijkt, zie je recht tegenover jou het ruiterstandbeeld van Willem van Oranje aan de overkant van de straat. In de Balkonkamer ontvangt koning Willem-Alexander de geloofsbrieven van pas benoemde ambassadeurs. Vanuit de Balkonkamer ga je via de trap terug naar de begane grond en verlaat je het paleis.
Een bezoek aan Paleis Noordeinde en/of de Koninklijke Stallen in Den Haag kun je eventueel combineren met een stadswandeling of shopping in de verkeersvrije winkelstraten. Wie geen tickets meer kon bemachtigen voor Paleis Noordeinde, moet geduld hebben tot volgend jaar. Houd de website van het Nederlands Koninklijk Huis vanaf de maand juni goed in de gaten! Op het ogenblik van het schrijven van dit artikel (begin augustus 2023), waren er nog steeds toegangstickets beschikbaar voor de Koninklijke Stallen in Den Haag.
Combineer jouw bezoek aan de Koninklijke Stallen en Paleis Noordeinde met een
stadswandeling in Den Haag
van 10,5 kilometer!
Koninklijke Stallen in Den Haag: extra info
- Locatie: Hogewal 17, Den Haag
- Openingsperiode: vanaf 1 augustus t/m 13 augustus 2023, behalve op ma. 7 augustus 2023
- Openingstijden: 12 u to 17 u – reservering noodzakelijk!
- Ticketverkoop: Koninklijke Stallen
- Prijs toegangsticket: 7,50 euro (vanaf 18 jaar)
Lees ook ons artikel over het Koninklijk Paleis te Brussel
Over Even Op Stap
Even Op Stap: dé site waar je leuke ideetjes opdoet voor uitstapjes in gans België!
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
Laatste berichten
Light Safari Beekse Bergen: lichtparcours in safaripark
Kerstmarkt Winter in Antwerpen 2023: 7 toplocaties
Kerstmarkt Winterpret Brussel 2023: 5 weken ware kerstsfeer
